Aanbesteding jeugdhulp disproportioneel: gemeenten moeten deze overdoen.
Op 5 oktober heeft de kortgeding rechter te Den Haag uitspraak gedaan over de aanbesteding van jeugdhulp door de gemeenten Alphen aan den Rijn en Kaag en Braassem: deze moet overgedaan worden. Deze gemeenten hebben via een regionaal samenwerkingsorgaan de opdracht uitgezet voor het leveren van jeugdhulp met ingang van 2017 voor tenminste 3 jaar. De gemeenten hebben vergaande risico's bij de zorgaanbieder neergelegd. De rechter vindt die risicoverdeling disproportioneel.
Elementen die de rechter bij zijn beslissing betrok zijn:
- een totaal plafondbudget (natura + pgb, daarvoor moet opdrachtnemer een bedrag apart beschikbaar houden) met daarbij een acceptatieplicht: dat wil zeggen alle cliënten ongeacht hun zorg vraag moeten geholpen moeten worden; er is verbod op wachtlijsten; dit in combinatie met het feit dat:
- de gemeenten tevoren geen informatie over de zorgvraag hebben kunnen geven (volume of aard); gemeenten hebben desgevraagd door de nieuwe inschrijvers ook geen informatie over de bestaande zorgvraag kunnen geven én dat
- er geen ‘ventiel’ is: dus geen concrete ontsnappingsmogelijkheid; het risico bij overschrijding ligt geheel bij de aanbieder. Gemeente zei nog: er is wel overleg, maar de rechter wijst dat volledig van de hand gezien wat in het contract staat.
De rechter toetst deze elementen in onderlinge samenhang aan de bepaling uit de gids proportionaliteit over de allocatie van het risico (zie artikel 3.9A van deze gids /bijlage ) en vindt dan dat deze risicoverdeling disproportioneel is.
Daarnaast speelde ook nog de aansprakelijkheidsverdeling; gemeenten leggen feitelijk een ongelimiteerde aansprakelijkheid bij de opdrachtnemer/aanbieder. Ze kunnen hiervoor geen goede motivering geven. Ook dat kan de toets van proportionaliteit niet doorstaan (zie artikel 3.9D van de gids proportionaliteit).
We zien in deze uitspraak dus dat er grenzen zijn waar gemeenten zich aan moeten houden. We weten nog niet of gemeenten zich bij de uitspraak zullen neerleggen of een spoedappel starten.
We houden u op de hoogte.
