Samen leren innoveren

“Innoveren kun je leren”. Een zin die ik vaak hoor en waar ik het ook helemaal mee eens ben. Innoveren is helemaal niet moeilijk, als je maar weet wat je moet doen. En daar gaat het nu net om: Weten we in de zorg wat we moeten doen om te kunnen innoveren? Goede ideeën worden soms niet doorgezet. Omdat we niet weten hoe we het op moeten pakken en misschien ook wel omdat we het nog te veel ‘alleen’ denken te moeten doen en niet weten wie ons kan helpen. Terwijl je volgens mij alleen kunt innoveren als je het samen doet.  

Wat is innoveren?

Om (samen) te kunnen innoveren is het in mijn optiek belangrijk om eerst samen te bepalen wat innoveren nu eigenlijk inhoudt en waar het aan bij moet dragen. Innoveren wordt vaak geassocieerd met techniek, maar je hebt natuurlijk ook proces en sociale innovaties. Bij SDW hebben we afgesproken dat innovaties moeten bijdragen aan één van onze drie G’s; Goed Leven van de cliënt, Goed Werk van de medewerker en Gezonde organisatie. We focussen daarom niet op één type innovatie. Alle drie de types kunnen immers iets bijdragen aan de 3G’s.

Wat vinden wij bij SDW dan innovatie? Moeten we daarvoor iets compleet nieuws ontwikkelen of doen we al aan innovatie als we een al bestaande innovatie toepassen?  De een zegt dat wanneer je iets nieuws ontwikkelt je aan het innoveren bent, terwijl de ander zegt dat je dan aan het uitvinden bent. Want een uitvinding wordt pas een innovatie als de uitvinding door een grote groep wordt omarmt. Iets om over na te denken en waarin je uiteraard je eigen keuze maakt. Omdat het ontwikkelen van nieuwe technologieën niet onze belangrijkste taak is, hebben we bij SDW afgesproken: “Wanneer het voor ons nieuw is, is het voor ons innovatie.”

Hoe innoveer je?

Als het duidelijk is wat je als organisatie onder innoveren verstaat, is de volgende vraag hoe gaan we dat aanpakken. Innoveren is vooral doen, maar dan moet je dus wel weten wat je moet doen en hoe. Stap één is weten waar je binnen de organisatie hulp kunt vragen als je een idee hebt of ergens tegenaan loopt. Iedereen kan ten slotte goede ideeën hebben of ergens tegenaan lopen, maar hoe pak je dit op? Binnen SDW heb ik voorgesteld te gaan werken met innovatiecoaches. Medewerkers die interesse hebben in innovatie en precies weten met wie het idee of het probleem samen opgepakt kan worden. De innovatiecoaches nemen dus niets over, maar gaan het samen doen. Door gezamenlijk naar een probleem te kijken krijg je verschillende invalshoeken en kom je er misschien wel achter dat het eigenlijk om een ander probleem gaat, of je komt tot een totaal andere oplossing dan waar je in eerste instantie aan dacht. Natuurlijk krijgen de innovatiecoaches ook de praktische kennis mee over hoe je nu een testperiode oppakt en welke budgetten beschikbaar zijn en wat voor (technologische) innovaties er al bestaan. 

Leren door delen

Doen we nu dan nog niets aan innovatie en weten we elkaar dan nu helemaal niet te vinden? Zeker wel. Een mooi voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen een team van een woonlocatie van SDW en het team IT. Het was namelijk nodig om een cliënt tijdelijk 24 uurs begeleiding te kunnen bieden, terwijl hij in een eigen appartement aan de overkant van de woonlocatie woonde. Om dit te kunnen bieden, zijn ze samen tot het idee van sensoren gekomen. De sensoren gaven aan wanneer de cliënt uit bed ging, zodat de begeleiding kon controleren of alles in orde was. Een voorbeeld van sociale innovatie is een cliënt die vrijwilligerswerk doet bij een andere cliënt. Of behalve het ingaan op de hulpvraag van de cliënt, ook kijken wat hij voor de wijk terug kan doen. Dit bevordert ook de inclusiviteit van de cliënt in de wijk. Ook hier wordt samen, met de cliënten, wijkbewoners, de gemeente en andere zorgorganisaties, gekeken naar de mogelijkheden.

Hoe vaker je een technologie of werkwijze gaat toepassen, des te normaler het wordt. Maar eens was het nieuw en voor ons dus innovatie. Daarom moet je vooral ook delen. Hoe kun je nu beter van elkaar leren en innovatie stimuleren dan wanneer je resultaten (de goede, maar ook de minder goede) van wat je gedaan hebt en hoe je dat bereikt hebt, met elkaar deelt? Je kunt hierdoor collega’s inspireren of behoeden. Samen leren innoveren is wat mij betreft dus ook het veelvuldig delen van de gelukte, maar ook de mislukte (toegepaste) innovaties en dan vooral waarom iets gelukt of mislukt is. Ook bij SDW moeten we dit nog veel meer doen.

Samen Leren kan ook buiten je organisatie

Behalve dat je intern bepaalt wat innoveren is, hoe je innoveert en vervolgens de resultaten met elkaar deelt, kun je dat ook extern doen. Het voorbeeld van hierboven was al een duidelijk voorbeeld. Een ander voorbeeld is de samenwerking die ik vanuit SDW heb met S&L zorg en SOVAK. Door met elkaar te delen wat we vinden dat innovatie is en hoe we innoveren, leren we van elkaar. De volgende stap is om samen het thema ‘bevorderen van de nachtrust van cliënten’ op te pakken door samen te gaan doen, samen resultaten te delen, samen te leren en dus samen te innoveren! 

Davina Jacobs is strategisch adviseur zorgontwikkeling en innovatie bij SDW. Zij houdt zich onder andere bezig met de vraag hoe je de organisatie als totaal innovatiever kunt maken. Zodat SDW mee kan blijven gaan in deze snel veranderende wereld (Gezonde organisatie) en we dezelfde, of betere zorg, kunnen blijven bieden aan cliënten (Goed leven). Zeker nu de complexiteit van de zorgvraag en tegelijkertijd de krapte op de arbeidsmarkt toeneemt (Goed werk). Voor meer informatie over de samenwerking met S&L zorg en SOVAK: https://www.samenzijnweonbeperkt.nl/  of Zoom-in: https://www.zoom-in-boz.nl/