Onderzoekers geven antwoord op vragen over corona in de gehandicaptenzorg

Verbinding gelukt: wetenschap en praktijk werken samen

Als onderzoeker en docent werk ik nu 26 jaar in de gehandicaptenzorg, vanuit mijn orthopedagogische achtergrond. Al die tijd zetten we ons in voor samenwerking. Samenwerking tussen wetenschap en praktijk en tussen onderzoeksgroepen van de universiteiten. Met gebruikmaking van kennis van vroeger en kennis voor de toekomst.

Promovendi werden hoogleraar

Begin jaren 2000 startte een groep hoogleraren (Nakken, Vlaskamp, Rispens, Vermeer, Van Gennep en Van Berckelaer-Onnes) al met interuniversitaire samenwerking op het gebied van de verstandelijk gehandicaptenzorg. Er bestond in die tijd al een landelijk vak interuniversitaire gehandicaptenzorg voor studenten pedagogiek van verschillende universiteiten. Met jaarlijks een researchdag waarop promovendi een presentatie verzorgden. Verschillende van die promovendi zijn nu als hoogleraren verbonden aan de Academische Werkplaatsen voor zorg voor mensen met verstandelijke beperkingen.

Raadpleeg Kennisplein Gehandicaptensector

Van toen naar nu: het jaar 2020. In deze spannende en zorgwekkende tijd van coronavirus, is de noodzaak van samenwerking nog belangrijker. Mensen zijn handelingsverlegen, antwoorden op vragen van nu waren eigenlijk al gisteren nodig. Mensen redden het soms niet meer alleen. Gelukkig hebben vele organisaties, waaronder de VGN, zich lang geleden ingezet voor het Kennisplein Gehandicaptensector. Bent u op zoek naar antwoorden op vragen of naar personen die u kunnen helpen: raadpleeg de website.

Academische Werkplaatsen beantwoorden vragen rond COVID-19

De huidige samenwerking in Academische Werkplaatsen tussen wetenschap en praktijk kan nu in crisistijd goed benut worden.  De Associatie van Academische Werkplaatsen is vanaf dag één van de coronatijd actief bezig met het beantwoorden van kennisvragen. Op hun website vindt u in een speciaal gedeelte over COVID-19, met antwoorden op vragen als:

• Wat zijn effectieve methoden om mensen met een licht verstandelijke beperking zelf te laten kiezen zich strikt te houden aan de COVID-19-maatregelen?
• Welke ondersteuning is voorhanden voor ouders van kinderen met complexe zorgbehoeften die nu zonder zorg en onderwijs thuis zitten?

Stel zelf een vraag

U kunt er ook zelf vragen stellen. Onderzoekers van allerlei universiteiten bundelen vervolgens hun kennis om deze vragen op korte termijn te beantwoorden. En deze antwoorden worden via de website beschikbaar gesteld. Een medewerker uit de zorg heeft zo binnen een paar weken een state of the art-antwoord: samen weten en kunnen we meer.

Overzicht lopend onderzoek

Als u toch op deze website van de Academische Werkplaatsen bent, dan vindt u daar ook een verslag en film over de researchdag die in januari in Rotterdam plaatsvond. Onder het thema Let’s connect informeerden ruim honderd aanwezigen elkaar geïnformeerd over onderzoeksprojecten in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Zowel over de uitkomsten als over lopend onderzoek en plannen voor de toekomst. Hoewel het nog maar drie maanden geleden is, voelt het als een andere tijd, waarin we met zoveel mogelijk mensen tegelijk zo dicht tegen elkaar aan een groepsfoto maakten.

Dataverzamelingen liggen stil

Helaas hebben we intussen te maken met dataverzamelingen van projecten die stilliggen, zorg die op heel andere wijzen vormgegeven moet worden, mensen die elkaar erg missen omdat ze elkaar niet meer kunnen voelen en vastpakken. We kunnen gelukkig nog steeds veel voor elkaar betekenen als we op zoek blijven naar andere vormen van verbinden. Door een vraag te verbinden aan een antwoord. Door verbindingen via video tijdens vergaderingen.

Warme relaties op 1,5 meter afstand zijn ook mogelijk

We weten op basis van de zelfdeterminatietheorie van Deci en Ryan en door onderzoeksresultaten, dat verbondenheid een essentiële basisbehoefte is. Natuurlijk voelen we die verbondenheid het liefste met handen die elkaar vastpakken, met een omhelzing. Verbondenheid kun je echter ook laten zien door oogcontact, door de warmte in je stem, door bepaalde woorden die je kiest. Een warme veilige vertrouwde relatie waar je op kunt bouwen en waar je op terug kunt vallen is ook met anderhalve meter afstand gelukkig nog mogelijk.

Geef een compliment

Ons belangrijkste werktuig is namelijk wie wij zijn als persoon: hoe we kijken, hoe we praten, hoe we lachen, hoe we luisteren, hoe we op allerlei manieren die verbinding met de ander kunnen maken. En als we dan elkaar alleen maar via beeldbellen kunnen zien: geef een knipoog. Of als de ander ons niet meer kan voelen: geef een compliment. Gebruik jouw verbindende talenten.

Maak gebruik van buurtinitiatieven

We hoeven het niet alleen te doen. Zoek verbinding! Studenten van universiteiten hebben zich verenigd in hulporganisaties. Ook in gemeentes zijn buurtinitiatieven ontstaan, waar vaak tientallen hulpbieders zich gemeld hebben, terwijl het aantal hulpvragen nog laag is. Ik zie hier een kans! We kunnen juist nu de zorg voor mensen met een beperking nog sterker verbinden met de buurt, met allerlei hulpinitiatieven die graag iets willen doen voor een ander. Waardoor de ondersteuning van mensen met beperkingen nog meer in de samenleving een plek krijgt. We zijn niet alleen: samen zijn we sterk!

Informatie

Sabina Kef is senior onderzoeker en docent aan de Vrije Universiteit, pedagogische wetenschappen in Amsterdam. Tevens is zij één van de hoofddocenten van de VGN Masterclass Wetenschappelijk onderzoek in de gehandicaptenzorg.