Kinderen met een ontwikkelingsstoornis in Oekraïne - hoe je ze blijft ondersteunen

Sasha en Lena uit Kharkiv

Samen met Paul Meijer, die vandaag mijn filmproducent is, rijd ik naar Huizen. Daar wonen Sasha en Lena. Beide werken voor het Integrale Vroeg Hulp Instituut in Kharkiv, waar ze families ondersteunen met een kindje met een ontwikkelingsprobleem: Sasha als fysiotherapeut en Lena is psycholoog. Ik heb ze al in 2011 leren kennen, toen SOFT Tulip betrokken raakte bij de opbouw van integrale vroeghulp in Oekraïne.

Opgevangen in Huizen door Sherpa en Cordaan

Aan het begin van de oorlog vluchtten Sasha en Lena met hun vier kinderen naar het westen van Oekraïne. Omdat er nog plek was in de bus die SOFT Tulip voor vluchtelingen met een beperking had geregeld, konden ze doorreizen naar Nederland. De vluchtelingen en hun begeleiders werden in Huizen door medewerkers van Sherpa en Cordaan opgevangen en dankzij een welwillende gemeenteambtenaar kregen Sasha, Lena en hun kinderen onderdak in een leegstaande pastorie. Vandaag ga ik bij ze op bezoek.

Chocola uit Oekraïne

Paul en ik worden allerhartelijkst ontvangen. Op tafel staat een enorme hoeveelheid lekkers, zoals gebruikelijk in Oekraïne. De dames reageren enthousiast en met verbazing op de door mij meegebrachte Oekraïense chocola, gevuld met fruit en noten. Waar heb ik die vandaan? Het is een emotioneel en warm weerzien.

Families in Oekraïne ondersteunen vanuit Huizen

Ik zoek ze op om een korte film te maken over integrale vroeghulp in Oekraïne en de gevolgen van de oorlog. Ik wil graag van ze horen wat er in deze oorlog gebeurt en dat delen met anderen. Hun onvoorstelbare weerbaarheid wil ik laten zien, maar ook hun voortdurende inzet voor de families die zij ook tijdens deze oorlog blijven ondersteunen. De film zal na de zomer beschikbaar komen, onder meer op de websites van SOFT tulip en het Kharkiv IVH instituut.

Gewekt door zware bombardementen

Paul installeert de benodigde technische hulpmiddelen in de gezellig ingerichte woon- en eetkamer en we starten met het interview. Ik vraag hen hoe zij de start van de oorlog hebben ervaren. Sasha bijt de spits af. Haar pijn en verdriet verbijtend vertelt ze me dat zij en haar man in de ochtend van 24 februari gewekt worden door het geluid van zware bombardementen en artilleriebeschietingen. Het is oorlog! Het huis schudt en de ramen staan bol. In allerijl halen zij hun zoontje van twee jaar uit zijn bedje, rapen ze wat spullen bij elkaar en zoeken ze dekking in een schuilkelder in het centrum van de stad. Uiteindelijk verblijven ze daar met korte tussenpozen een week. Ze beseffen dat de bombardementen gericht zijn op de bevolking van Kharkiv en slaan op de vlucht.

Kunt u dat ook in twee minuten vertellen?

Sasha huilt. Ik val stil. Paul doorbreekt de emotionele impasse door droog op te merken dat het een erg indrukwekkend verhaal is, maar dat we in de film maar twee minuten hebben voor het verhaal van Sasha en Lena samen. Sasha herpakt zich, begrijpt de boodschap en vertelt haar verhaal nogmaals, maar dan zonder veel details. Ik ben onder de indruk van hoe professioneel zij dit doet.

Kinderen in paniek

Daarna deelt Lena emotioneel haar indrukwekkende relaas. Ze vertelt hoe haar kinderen haar in paniek wakker maken en zeggen dat er bommen in de omgeving van hun huis inslaan. Ook zij vluchten de schuilkelder in.

Met de kinderen, maar zonder echtgenoten, naar Nederland

In die periode heeft Sasha contact met een bevriende fysiotherapeut uit Amsterdam die hen opvang belooft als ze naar Nederland komen. Dat geeft hoop en na een week nemen Sasha en Lena het vreselijk moeilijke besluit om met de kinderen naar Nederland te vluchten. Ze laten hun echtgenoten achter en nemen alleen het hoogstnoodzakelijke mee. Het verblijf in Nederland zal immers maar van korte duur zijn…

Informatie

• Eric Bloemkolk is directeur van SOFT Tulip, een stichting die zich onder andere inzet voor mensen met een beperking in Oekraïne. Cordaan, Lelie Zorggroep, Pameijer en Parnassia Groep maken er deel van uit. Vanaf het begin van de oorlog beeldbelt hij vrijwel dagelijks met goede bekenden in Oekraïne waarmee hij al vele jaren samenwerkt. Hun persoonlijke ervaringen zijn hartverscheurend, maar geven hem ook de motivatie en energie om zich te blijven inzetten. Juist ook nu tijdens de oorlog.
• In het augustusnummer van Markant verschijnt een reportage over de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne met een beperking en hun familie in Rotterdam, door Pameijer en Leliezorg.