VGN werkt mee aan een duurzaam informatiestelsel in de zorg

Betere zorg
De kern van deze beweging is de omslag van het denken in systemen naar het denken vanuit mensen. Er zijn niet alleen grote verschillen tussen mensen in termen van gezondheid, maar ook in hun sociale omgeving en in de mate waarin zij in staat zijn zelf hun leven in te richten. Dit vraagt om een integrale, persoons- en buurtgerichte aanpak en het vervagen van de scheidslijn tussen zorg en preventie en tussen curatieve en langdurige zorg. Dit leidt ertoe dat er meer dan ooit behoefte is aan een gemeenschappelijke aanpak. Daarbij zal de zorg dichter naar de mensen toekomen, maar tegelijkertijd verwachten we ook meer zelfredzaamheid van de mensen zelf. Mensen moeten de mogelijkheid krijgen om de regie en verantwoordelijkheid te pakken voor hun eigen behandeling. Om keuzes te maken en een behandeling in te passen in hun leven.

Outcome-doelen
Het Informatieberaad heeft vier outcome-doelen gedefinieerd als leidraad voor de strategische agenda van de informatievoorziening in de zorg:

1. Medicatieveiligheid.
   Vanaf 1 januari 2019 worden medicatierecepten conform de vigerende richtlijn medicatieoverdracht uitgeschreven waarbij in voorkomende gevallen een met de patiënt geverifieerd actueel medicatieoverzicht (Basisset Medicatieoverdracht) beschikbaar is. Als eerste target, spreken we af dat vanaf 1 januari 2018, alle patiënten in Nederland bij hun apotheek(en) digitaal toegang krijgen tot hun medicatiegegevens waarin in ieder geval de verstrekte medicatie is opgenomen.
    

2. Patiënt. 
   Alle zorgaanbieders ondersteunen een gelijkwaardiger samenwerking tussen patiënt en zorgverleners en bieden daarom vanaf 1 januari 2020 aan burgers de mogelijkheid hun medische gegevens digitaal en gestructureerd in te zien en die gegevens te ontsluiten voor hun persoonlijke gezondheidsomgeving waaraan zij eigen gegevens kunnen toevoegen. Als eerste target, spreken we af dat alle zorgaanbieders vanaf 1 januari 2018 aan al hun patiënten de mogelijkheid geven hun belangrijkste medische gegevens digitaal in te zien, veilig, op eigen initiatief, zelfstandig, vanuit een willekeurige locatie.
    

3. Overdracht. 
   Per 1 januari 2020 dragen zorgverleners altijd de gegevens die nodig zijn voor goede zorg en behandeling van een patiënt digitaal, gestandaardiseerd, beveiligd en, tenzij dat onmogelijk is, met toestemming van de patiënt, over aan andere bij het zorgproces van die patiënt betrokken zorgverleners. Als eerste target, spreken we af dat per sector op 1 januari 2018 voor geprioriteerde subdomeinen digitale uitwisseling een feit is. Daarna kan verder worden gebouwd.
    

4. Vastleggen. 
   Vanaf 1 januari 2021 vormt het primair zorgproces de basis voor gegevensvastlegging in de zorg en worden vastgelegde gegevens hergebruikt voor declaratie, onderzoek, kwaliteitstransparantie en governance. Als eerste target spreken we af dat op 1 januari 2019 bindende afspraken zijn gemaakt voor “eenheid van taal” in de zorg die deze doelstelling mogelijk maken. Daarmee is de weg vrij om met eenduidig gedefinieerde data te werken aan meer kwaliteit, meer veiligheid en efficiëntere zorg.

De VGN heeft aangegeven dat zij de doelstellingen ondersteunt, maar dat wij bij het concretiseren daarvan behoefte hebben aan een specifieke uitwerking voor de gehandicaptenzorg wat betreft inhoud en tijdspad.

Impact-analyse
Om een onderbouwd beeld te krijgen van de impact van deze doelstellingen voor de VGN en haar leden hebben wij, in overleg met het ministerie van VWS, het ICTU gevraagd om een impact-analyse uit te voeren. Deze zal zich richten op de doelstellingen rond Medicatieveiligheid en Overdracht. Overweging hierbij is dat de overdracht van (medicatie)gegevens onlosmakelijk is verbonden met het goed kunnen realiseren van medicatieveiligheid.

Doel van de impact-analyse is om scherp te bepalen waar welke impact zichtbaar is voor de verschillende betrokken partijen in de zorgketen, om aldus de beoogde outcomedoelen te kunnen bereiken. Het brengt daarmee aan het licht wat er verandert voor de betrokken partijen, maar ook wat men wellicht nog niet weet. Door gezamenlijk de beoogde doelen en eindsituatie af te pellen ontstaat zowel inzicht als draagvlak bij de betrokkenen. De impact-analyse maakt deel uit van meerdere hulpmiddelen waarmee goede uitvoering van het programma wordt ondersteund. De impactanalyse richt zich nadrukkelijk op het beantwoorden van de vraag wie er worden ‘geraakt’, en in welke mate, wanneer het beoogde doel wordt bereikt. Gelet op de fase waarin de aanpak voor het realiseren van de outcomedoelen zich bevindt, zullen daarbij aannames worden gedaan, bijvoorbeeld over de wijze waarop oplossingen worden geïmplementeerd, welke stakeholders in welke setting worden betrokken e.d. Deze aannames wordt expliciet benoemd bij de uitwerking van de analyse.

Stand van zaken informatielandschap gehandicaptenzorg
Voor de uitvoering van de impact-analyse is het wenselijk om een beeld te krijgen van de huidige situatie voor wat betreft automatisering, digitalisering en ICT gebruik in de sector. Wordt er binnen de sector daadwerkelijk van dezelfde soort systemen, elektronische dossiers en processen uitgegaan, wat wordt er precies vastgelegd, gebeurt dit al digitaal en hoe wordt dit in de huidige situatie gedeeld tussen zorgverleners en van zorgverlener naar cliënt? Eventueel kan dit aan de hand van een quickscan (peiling) worden geïnventariseerd als input voor de Impactanalyse.

Uitvoering
De impact-analyse zal worden uitgevoerd door ICTU in nauwe samenwerking met het VGN bureau, de VGN expertgroep Informatiebeleid en de NVAVG. Mogelijk worden daarnaast op specifieke onderdelen nog andere VGN leden benaderd. De verwachte doorlooptijd van het project is 3,5 maanden.

Rapportage
Het eindrapport bevat de uitkomsten op hoofdlijnen, nadrukkelijk wordt daarin de vertrouwelijkheid van bevindingen op individueel niveau geborgd. De eindrapportage wordt afgestemd met de inhoudelijke opdrachtgever. Op basis van de uitkomsten zal de VGN besluiten over vervolgactiviteiten.