Vernieuwen versus verbeteren
Vernieuwen en verbeteren zijn twee verschillende takken van sport. Vernieuwing realiseren vereist een andere organisatie, waarin zoeken en ontwikkelen centraal staan. Vernieuwing is ongrijpbaar, moeilijk direct te bevatten.
Veel zorgorganisaties hebben het over hun vernieuwingsagenda. Ik zet daar zo mijn vraagtekens bij. Hoeveel ruimte en vertrouwen geven wij voor vernieuwing aan medewerkers in de organisatie? Stimuleren we medewerkers die tegendraadse ideeën aandragen die nodig zijn om zaken te veranderen? Is er voldoende ruimte voor nieuwe ideeën en worden die op waarde geschat? Kunnen we naar nieuwe ideeën kijken zonder gelijk een oordeel te hebben?
Werken aan je eigen overbodigheid is ontzettend spannend. Vernieuwing vraagt ook durven loslaten, anders managen en anders organiseren, een cultuur waarbinnen vernieuwing mogelijk is. Het besef dat fouten maken bij vernieuwing hoort.
Een stappenplan helpt niet. Daarvoor zijn de uitkomsten van elke stap te onvoorspelbaar. Maar je kunt wel stappen zetten. Dit roept bij mij de vraag op of je vernieuwing wel kunt organiseren. Of is vernieuwing veel meer iets dat kan ontstaan als er ruimte en vertrouwen is voor medewerkers?
Mijn confrontatie hiermee ontstond toen een leidinggevende vol enthousiasme een presentatie gaf waarbij flink buiten de lijntjes was gekleurd. Ik bemerkte dat elke opmerking over lijntjes en kaders de kans op vernieuwing zou reduceren. Slechts een verbetering zou resteren. Maar wat als ik het voorstel zou steunen en het enthousiasme zou toenemen? De bestaande strategie kon dan op de schop. Vernieuwing is ook loslaten en vertrouwen geven. Die stap heb ik gezet.
In de zorg gaat het om mensen. Cliënten, familie en medewerkers die onderdeel zijn van de samenleving. Als deze professionals in the lead zijn en als we ons als leidinggevenden beperken tot het creëren en stimuleren van vernieuwing, dan is er veel mogelijk. Neem eventuele belemmeringen weg en ondersteun vernieuwing actief. Ik zie vernieuwing meer als een continu proces dan als het realiseren van een nieuw ‘product’. Vernieuwing is cultuur. Lef met professionals in the lead. We zijn als sector zoveel krachtiger als we minder managen en medewerkers de ruimte hebben om te vernieuwen.
