Van kapper tot begeleider gehandicaptenzorg
Toen Léon de Roode maandenlang dagelijks in het ziekenhuis was om bij zijn te vroeg geboren zoontje te zijn, ging bij hem de knop om. ‘Ik werkte in die tijd als kapper en begon me wild te ergeren aan al die klanten die zich druk maakten om een plukje haar dat verkeerd zat. Daarom ging ik op zoek naar een baan waarin ik wel veel met mensen kon omgaan, maar dan niet zo gericht op het uiterlijk.’ De Roode kwam terecht in de gehandicaptensector. ‘Het geeft zoveel voldoening. Het is een heel goede keuze geweest.’
Mensen als De Roode zijn een prima oplossing voor het arbeidsmarktprobleem in de gehandicaptensector. Dat probleem is er, en als er niets gebeurt, wordt het alleen maar groter. Zo’n tienduizend mensen zijn er voor 2020 nodig.
Levenservaring
De ironie is dat kort geleden juist stevig bezuinigd moest worden. Met als gevolg dat medewerkers de sector verlieten en minder studenten voor de opleiding kozen. Alleen de nieuwe instroom is daarmee onvoldoende om het gat te dichten. Daarom richten veel organisaties hun pijlen op zij-instromers.
Werken met zij-instromers heeft bovendien een aantal andere voordelen, blijkt uit een rondgang van de VGN langs verschillende organisaties die hier inmiddels ervaring mee hebben. Door hun levenservaring hebben zij zelfvertrouwen, landt de opleiding beter en voegen zij iets toe. Ze zijn vaak gedreven en minder zoekend, en hebben minder de behoefte om hun privé mee naar het werk te nemen. En - mooi meegenomen - zij-instromers zijn relatief vaak mannen. Dat brengt weer wat meer balans.
Zingeving
De opleidingsachtergrond of de loopbaan van zij-instromers maakt volgens de bevindingen van de VGN niet zoveel uit. Het gaat om de motivatie en de persoonlijke eigenschappen. Die motivatie hangt - net als bij De Roode - vaak samen met zingeving. Ze willen een baan van betekenis hebben.
Defensie en Post NL
Zij-instroom is een onderwerp waar verschillende organisaties al actief mee bezig zijn. Zo heeft ’s Heeren Loo onlangs een convenant gesloten met defensie. Medewerkers die daar uitstromen, kunnen stage lopen bij ’s Heeren Loo. En Frion is zelfs al langere tijd bezig met zij-instroom. Zij haalden een aantal jaren geleden postbodes in huis die door Post NL boventallig waren verklaard. Dat beviel heel goed. Ander voorbeeld: bij Elver gaan 24 mensen, van vrachtwagenchauffeurs tot aannemers, als leerling aan de slag.
Wát een vak
Ook de VGN werkt hard aan de verbetering van de arbeidsmarkt. We zijn bezig met een specifieke campagne gericht op zij-instromers. Daarvoor grijpen we terug op een succesformule van vorig jaar: de Facebookcampagne 'Wát een vak'. Deze campagne ging over vakmanschap en trots. Met een fanbase van tienduizend mensen deed die campagne het heel goed. De wedstrijd die erbij hoorde werd gewonnen door het team Léon van De Roode.
Belevingswereld
Terug naar De Roode. Hij pakt de hand van Sjaan le Roy, 75 jaar, met het syndroom van Down en dementie. ‘Sjaan, zit je er lekker bij? Sjaan, hier ben ik. Kijk me eens aan.’ Le Roy kijkt op en lacht. Voor De Roode is dit contact waar het om gaat. ‘Je kunnen verplaatsen in de belevingswereld van cliënten en zien wat hun behoeftes zijn. Het gaat om heel klein kijken. Kijken welk eten smaakt, welke aanpassingen aan een rolstoel nodig zijn. En zo bij te dragen aan kwaliteit van het laatste stukje van hun leven.’