Omgaan met kritiek
Hoe is het om kritiek te krijgen? Het kan je verder helpen, maar het kan ook lastig zijn. De nieuwe hoogleraar Annette van der Putten hekelt in een interview in deze Markant de term ‘ontwikkelingsleeftijd’. Eigenlijk weten we nog maar heel weinig over de ontwikkeling van mensen met ernstige meervoudige beperkingen, legt zij uit. ‘Kun je een man van 26 dan behandelen als een baby?’
Ik begeleid zelf geen mensen met emb, maar toch voel ook ik me door aangesproken, want ik gebruik de term ‘ontwikkelingsleeftijd’ ook regelmatig. Het is een manier om politici en journalisten snel een beeld te geven van de mensen voor wie ik aandacht vraag. Maar daarmee doe je de werkelijkheid geweld aan, realiseer ik me nu, en het is niet respectvol. De kritiek helpt me, ook al weet ik nog niet precies welke woorden ik voortaan ga gebruiken.
Dat je met kritiek je voordeel kunt doen, blijkt ook uit het artikel over visitaties: organisaties nodigen pottenkijkers van buiten uit om te kijken of hun kwaliteitsrapport aansluit bij de dagelijkse werkelijkheid. Nadat hij wat complimenten heeft ontvangen, zegt de bestuurder van SWZ: ‘Daar ben ik heel blij mee, maar ik hoor ook graag de kritische noten.’ En die krijgt hij dan ook, bijvoorbeeld over de zelforganisatie in de teams.
Een ander voorbeeld is de reactie van de bedenker van het ‘bimmen’, een manier om samen met mensen met ernstige meervoudige beperkingen muziek te beleven. ‘Heel Nederland bimt’, zei een orthopedagoog tegen hem, ‘maar vraag niet hoe.’ Voor hem was dat aanleiding om de basiscursus te verbeteren. Ook lezen we hoe de rouwkubus dankzij kritisch onderzoek werd doorontwikkeld, ten behoeve van cliënten die iemand hebben verloren. En hoe de begeleiders die de methode Gentle Teaching toepassen internationaal hun ervaringen uitwisselen.
Om jezelf te kunnen verbeteren heb je ‘kritische vrienden’ nodig - zoals de SWZ-bestuurder hen noemt. Daar ben ik het van harte mee eens: kritische vrienden dragen meer bij aan het leren en verbeteren dan vrienden die je naar de mond praten.
FRANK BLUIMINCK DIRECTEUR VGN
FBLUIMINCK@VGN.NL
TWITTER @FRANKBLUIMINCK
