‘Meer invloed van mensen met ernstige beperkingen door aandachtige begeleider’
Mensen met ernstige meervoudige beperkingen kunnen hun wensen en voorkeuren veel minder goed duidelijk maken dan anderen, omdat ze niet of nauwelijks kunnen praten en minder goed non-verbaal communiceren. Daarom is het zaak dat begeleiders van deze mensen aandachtig kijken en luisteren naar veranderingen in het gedrag van hun cliënt, en daarop reageren.
Dat stelden orthopedagoog Karin de Geeter en GZ-psycholoog Rita van Burgsteden op het EMB-congres over ‘eigen invloed van mensen met EMB’.
Superspecialisten
De eerste spreker op het congres, professor Carla Vlaskamp van de Rijksuniversiteit Groningen, voegde daaraan toe dat begeleiders van deze doelgroep ‘superspecialisten’ moeten zijn. Ze moeten kennis hebben van verstandelijke beperkingen, gezondheid, motorische beperkingen en technische kennis over hulpmiddelen. Daarnaast is normatieve kennis van belang. Goede zorg houdt in dat mensen tenminste invloed kunnen uitoefenen op hun eigen bestaan, aldus Carla Vlaskamp. Dat vergt dus een omslag in het denken bij begeleiders, want 25 jaar geleden was goede verzorging bij mensen met EMB voldoende.
Tijdens de workshops in de middag werd duidelijk hoe vanzelfsprekend het soms is om keuzes te maken voor een ander. ‘De rest van je leven vanillevla’ was de titel van de workshop van Marian Waanders van Clarent beeldvorming en communicatie. Zij vroeg de deelnemers hoe het zou zijn als je vanaf nu steeds vanillevla moet eten. De een leek het lekker, de ander vroeg zich af of haar cliënten wel voldoende eigen invloed hadden op hun maaltijd. Daarna kregen alle deelnemers ongevraagd vanillevla gevoerd. Niemand vond het een prettige ervaring. ‘Handel niet uit automatisme’, zei Marian Waanders. ‘Laat je niet afleiden, interpreteer niet. Kijk en luister om de signalen te zien en ernaar te handelen.’
