De weg van waarden, een goede voorbereiding is het halve werk

Daarnaast zijn er werkgevers die enthousiast zijn over het potentieel en verbindende karakter van mensen met een beperking, en de rol die zij kunnen spelen in het aanbieden van waardevol werk aan een vaak vergeten groep potentiële medewerkers. Dit vraagt om een goede voorbereiding waar gehandicaptenzorgorganisaties bedrijven bij kunnen ondersteunen. Dit artikel is onderdeel van de handreiking De weg van waarden.

Het belang van een goede voorbereiding

In de praktijk blijkt dat vooral middelgrote en kleine bedrijven zich vooraf niet al te veel vragen stellen. Ze starten gewoon als hen wordt gevraagd of ze openstaan voor een passende werkplek voor mensen met een beperking. Toch is een goede voorbereiding essentieel voor een duurzame samenwerking. Dit hoeft niet groots te zijn; het kan ook klein en praktisch worden ingevuld. 

Het proces start met een aantal cruciale vragen die het bedrijf aan zichzelf kan stellen. En in de verkennende gesprekken met een zorgorganisatie aan de orde kunnen komen. Dit helpt het bedrijf om een zorgvuldige afweging te maken van de belangrijkste kansen en gevolgen van inclusie voor de organisatie en de nieuwe medewerkers met een beperking. Het is daarbij belangrijk om met een beperkt aantal deelnemers te beginnen. Met als doel het aantal passende werkplekken gestaag te vergroten.

Handige vragen en acties 

1. De wil om mensen met een beperking een kans te geven
   Stel de vraag of je open staat voor de deelname van medewerkers met een beperking. Is het antwoord bevestigend, geef dan aan waarom ze mee mogen doen. Maak duidelijk wat de link is met de identiteit en waarden van de organisatie. Verken of de hele leiding van de organisatie open staat voor de inclusie van deze groep medewerkers. Stel vast of de organisatie als geheel open staat voor het creëren van werkplekken voor mensen met een beperking.

    

2. Motivatie binnen de organisatie
   Naast de motivatie van de directie is ook die van middenmanagement en medewerkers in de organisatie van belang. Er zijn 2,1 miljoen mensen met een beperking. De kans is groot dat collega’s iemand met een beperking kennen in hun familie of kennissenkring. Vaak zien zij dat het voor hen moeilijk is om aan het werk te komen. Als er een appel op hen wordt gedaan, staan zij hier vaak voor open. Mogelijke acties zijn:
   1. Inventariseer de motieven van de leiding
   2. Geef aan welke drijfveren maatgevend zijn voor de leiding 
   3. Verwoord de visie van de organisatie op arbeidsparticipatie door mensen met een beperking.
      
       
3. Draagvlak in de organisatie
   Een belangrijke voorwaarde voor succes is het draagvlak in de organisatie. Zonder de steun van de toekomstige leidinggevende en de collega’s gaat het vaak niet lukken. Soms werken er al mensen via de banenafspraak of beschut werk. En zijn de collega’s al bekend met het samenwerken met mensen met een begeleidingsvraag. Daarom is het belangrijk om met hen de mogelijkheden en beperkingen te bespreken om een passende betaalde of onbetaalde werkplek te creëren voor mensen met een beperking.
   1. Inventariseer de motieven en het draagvlak in de organisatie.
   2. Neem vooral de opmerkingen, suggesties en gedachten serieus van hen die in de toekomst direct met de mensen met een beperking  gaan samenwerken, zoals leidinggevenden en collega’s.
   3. Toets de visie van de leiding aan de mogelijkheden en uitdagingen die relevante stakeholders inbrengen in het gesprek en de oplossingen die ze aandragen.
   4. Bepaal samen wanneer sprake is van succes.
   5. Neem een besluit en koppel dat terug naar de organisatie – in het bijzonder naar hen die hebben meegedacht over de betekenis van de visie en de waarden.
      
       
4. Maak gebruik van de kracht in de eigen organisatie
   Een idee of verzoek om een werkplek te creëren voor mensen met een beperking kan ook komen vanuit medewerkers of het middenkader. Het is dan wel belangrijk dat de directie zich op enig moment uitspreekt over de voorgenomen samenwerking. 
   1. Bied ruimte aan managers en medewerkers om mensen met een beperking te introduceren
   2. Zorg als directie voor impliciete of expliciete instemming met de inclusie van mensen met een beperking.
      
       
5. Borging in beleid
   Als het bedrijf nu al van plan is om vaker werkplekken te creëren voor mensen met een dagbestedingsindicatie, is het handig om hier in het beleid aandacht aan te besteden. Anders komt dit in een later stadium in de samenwerking tussen bedrijven en zorgorganisaties aan de orde.
    
   1. Om mensen met een beperking perspectief te bieden in een organisatie is geen beleid vereist. Maar als zij hun toegevoegde waarde hebben bewezen is het wenselijke om deze samenwerking op te nemen in het beleid van het bedrijf om de continuïteit van deze werkplekken te borgen.
   2. Voor het ontwikkelen van beleid verdient het aanbeveling uit te gaan van de identiteit en de waarden van de organisatie. Ook het gesprek met de managers en medewerkers is raadzaam, om daarmee voldoende draagvlak te creëren voor de implementatie ervan.
   3. Is een beleid vastgesteld dan behoeft het zorgvuldige communicatie en het voorzien in de middelen om het uit te voeren.

De weg van waarden 

Dit artikel licht een onderdeel van de handreiking De weg van waarden toe. Deze handreiking is ontwikkeld vanuit het programma Simpel Switchen . Met als doel dat meer (sociale)ondernemingen passende werkplekken creëren voor mensen met een beperking. Als tussen- en ontwikkelstap op weg naar betaald werk. Of een beschutte of reguliere baan. De volledige handreiking met veel goede voorbeelden en succesverhalen, de managementsamenvatting en de toelichting voor zorgorganisaties kun je hieronder downloaden. 

Het programma Simpel Switchen

Het programma Simpel Switchen heeft als ambitie: het wegnemen van drempels en belemmeringen, zodat mensen makkelijk(er) en veilig(er) tussen uitkering en werk en tussen dagbesteding – beschut werk – banenafspraak – regulier werk switchen en meer mensen zelf of met hulp mee kunnen doen op de voor hen op dat moment best passende (betaalde) (werk)plek. Het programma is een initiatief van de ministeries SZW en VWS. Samen met de uitvoeringspraktijk, ervaringsdeskundigen en landelijke partners waaronder VGN wordt sinds 2018 gewerkt aan het inventariseren en oplossen van knelpunten. 

Wil je meer lezen over Simpel Switchen? Op deze pagina hebben we verschillende informatie gebundeld.