Over je eigen keuze

“Vroeger was ik een verlegen meisje. Totdat ik privé een heel moeilijke keuze voor mezelf moest maken, zoals zoveel mensen dat in hun leven meemaken. Daarna was het net of ik een gaatje in een dam had geprikt. Ik raakte in een stroomversnelling. Sindsdien ga ik veel bewuster met mijn eigen ruimte om, ook in mijn werk. Die persoonlijke ervaring bepaalt mede hoe ik tegen samenwerken in teams aan kijk.”
“Iedereen is in staat om voor zichzelf keuzes te maken. Helaas doen dat nog veel te weinig medewerkers. Te vaak hoor ik hen zeggen dat ze iets eigenlijk niet willen maar ze doen het toch, gewoon omdat de baas het wil. Ze brengen die onvrede niet in discussie maar klagen tegen elkaar. Dat raakt mij. Ik vind dat je dan echt iets met jezelf te doen hebt. Niemand heeft invloed op wat hem overkomt, wel op hoe je ermee omgaat. Daarom geef ik ook trainingen naast mijn werk op de woning hier. Ik kan daarin mijn boodschap kwijt: neem het stuur van je leven in je eigen hand en claim als professional je eigen ruimte, want jij weet het beste wat je in je werk nodig hebt.”

“Dat geldt in de allereerste plaats voor je werk met cliënten. Ooit begeleidde ik jongeren die erg onvoorspelbaar en moeilijk te hanteren gedrag vertoonden. Toch moesten we een paar keer per dag de temperatuur van de koelkast noteren. Toen zeiden we: mooi niet. Dat ga je niet van ons vragen terwijl de potten pindakaas hier door de lucht vliegen. We zijn al blij als we de vloer een beetje gezogen hebben ’s avonds. Bij nader inzien begreep men die keuze van ons heel goed. Je moet gewoon een redelijk verhaal hebben. Laatst was onze kookplaat stuk. Dat is vervelend, want we koken hier iedere dag voor acht cliënten. Mijn collega wilde wachten tot maandag, op de manager, omdat de kookplaat meer kostte dan we zonder toestemming mochten uitgeven. Mooi niet dus. We hebben dat ding diezelfde dag nog gekocht. Gewoon, omdat we die actie prima konden verantwoorden. Het was niet de duurste, wel de beste, precies wat we nodig hadden. Onze manager is dan de moeilijkste niet.” 
“Tuurlijk kun je achteraf gezeur krijgen. Dat is precies wat velen ervan weerhoudt om zelf initiatief te nemen. Maar als je kunt uitleggen waarom je hebt gedaan wat je hebt gedaan en je verhaal is redelijk, kun je je in 9 van de 10 gevallen geen buil vallen. En als je je hersens niet hebt gebruikt en het fout hebt gedaan, dan is dat maar zo. Dan accepteer je dat gezeur en zeg je: ‘Sorry, ik was fout’. Dat mag van je worden verwacht. Als je geen sorry kunt zeggen, verdien je dit werk niet.”
“We zijn blij met onze manager, ze neemt ons allerlei werk uit handen. Werk dat we vaak niet zelf kunnen, eerlijk is eerlijk. Meestal helpt wat zij doet ons echt. Maar niet altijd. Dat geeft niet. Het is onzinnig om overal in te vliegen. Ik ben niet antiautoritair. Choose your battles, zeg ik dan. Als we maar de ruimte krijgen om zelf na te denken, en onze problemen als het even kan zelf kunnen oplossen.”

“Dat samen doen, is lang niet altijd gemakkelijk. Een tijd geleden bijvoorbeeld zou bij ons een cliënt met heel moeilijke gedrag worden geplaatst. Niemand wilde die jongen begeleiden. Toen heb ik mijn vinger opgestoken. Ik zag wel kansen. De begeleiding van die jongen heeft de samenwerking in ons team een tijdlang flink onder druk gezet. Sommigen wilden in wezen helemaal niks van die jongen weten. Een beetje de wereld op zijn kop, he?! Zo stond ik daarin. Maar we zijn daar uiteindelijk goed doorheen gekomen. Ik denk vooral omdat we elkaar de tijd hebben gegeven. En we moeite doen om elkaar echt te leren kennen, in hoe we werken en welke kwaliteit iedereen heeft. Ik heb altijd een antwoord op iedere vraag, in twee tellen. Terwijl een andere collega misschien wel twee dagen nodig heeft om te weten wat ze vindt. Maar dan komt er ook een prachtige reactie die ik niet had kunnen bedenken. Dat moet je van elkaar willen zien en waarderen. Alleen dan ontwikkel je de basisveiligheid en het vertrouwen die nodig zijn om samen de ruimte te benutten. Zonder die ruimte wil ik nooit meer werken. Ruimte betekent voor mij werkplezier. En dat ik gezien wordt in wie ik ben.”

Tips

•    Voor medewerkers: durf ‘nee’ te zeggen als je denkt werk te moeten doen waar je geen verstand van hebt of niet achter kunt staan.
•    Voor managers: laat een team los als dat kan, maar wees altijd beschikbaar als medewerkers je even nodig hebben. Een kletspraatje over niks geeft soms voldoende lucht om weer door te kunnen.
•    Voor bestuurders: draai met regelmaat een paar uurtje mee op diverse locaties en luister.