In de gehandicaptenzorg dreigt een forse zorgverschraling, met minder tijd per cliënt en afbouw van voorzieningen. Waar verdere investeringen in de kwaliteit van de zorg en in duurzaamheid hard nodig zijn, kiest het kabinet voor forse bezuinigingen op de gehandicaptenzorg. Bezuinigingen die eerder onhaalbaar zouden zijn voor 2025, wil het demissionaire kabinet nu alsnog wél gewoon doorvoeren. De bezuiniging van in totaal bijna € 200 miljoen in 2025 komt overeen met de inzet van 4.000 medewerkers. De gevolgen hiervan zijn desastreus.
Demissionair minister Helder stuurde op 15 april een brief naar de Kamer met een drietal maatregelen voor de Wlz voor 2025. Die gaan gepaard met in totaal € 615 miljoen aan kortingen, oplopend tot € 655 miljoen voor 2026 en verder. De Kamer kan daar tot 27 mei op reageren. Op de 15e april ontving de Kamer ook de Voorjaarsnota. Daarin zijn nog eens extra kortingen verwerkt, waardoor het totaal aan maatregelen vanaf 2025 op bijna € 700 miljoen structureel komt. Een aanzienlijk deel daarvan treft de gehandicaptenzorg.
Onverantwoorde opeenstapeling van kortingen
De VGN is zeer onaangenaam verrast door deze brief van de minister. De opeenstapeling van kortingen is onverantwoord en volledig in tegenspraak met de eerdere wens van de Kamer om niet op de langdurige zorg te bezuinigen. Die wens kwam naar voren tijdens het controversieel verklaren van de definitieve Wlz-kaderbrief 2024, tijdens de bespreking van de VWS-begroting 2024 en bij het aannemen van het amendement-Dobbe waarmee voor € 193 miljoen aan bezuinigingen op de Wlz werd teruggedraaid voor 2024. In de toelichting op dit amendement staat de wens van de Kamer dat dit structureel gebeurt.
Stappen in verkeerde richting
Die wens wordt dus niet gehonoreerd. Sterker nog: het demissionaire kabinet zet met de genoemde brief en de Voorjaarsnota flinke stappen in tegenovergestelde richting. Dit kabinet wil zo voor honderden miljoenen bezuinigen op de zorg voor de meest kwetsbare Nederlanders. De VGN schat in dat deze maatregelen voor de gehandicaptenzorg een bezuiniging betekent van ruim € 200 miljoen vanaf 2025. Dit bedrag correspondeert met de inzet van 4.000 medewerkers. Dit zal in een sector, die toch al onder grote financiële druk staat, onvermijdelijk leiden tot zorgverschraling en minder tijd voor cliënten. Er is namelijk geen ruimte meer in de reserves van instellingen, een derde van de organisaties in de gehandicaptenzorg eindigde 2023 al met rode cijfers (bron: Waarborgfonds Zorg).
In een eigen brief (zie bijlage) aan de Kamer verzoekt de VGN de Kamerleden om gebruik te maken van de termijn tot 27 mei, waarin de aangekondigde behandelmaatregel kan worden geblokkeerd en de donkere wolken die zich samenpakken boven de gehandicaptenzorg mee te nemen in de voorbereidingen van het plenaire debat over de Voorjaarsnota.
