De VGN heeft samen met jeugdhulpaanbieders, gemeenten, Rijk en andere branches een statement uitgebracht over hoe zij jeugdigen en gezinnen beter kunnen helpen met zorg en hulp die aansluit bij wat echt nodig is, dichtbij huis. Ondanks positieve ontwikkelingen is op korte termijn actie nodig om de doelen te bereiken.
Bij de 24-uurssessie Zorglandschap op 11 en 12 juli in Driebergen waren jeugdhulpaanbieders, gemeenten, rijksoverheid en brancheorganisaties vertegenwoordigd. Alle deelnemers hebben uitgesproken om zich sterk te maken voor urgentie en actie op deze drie aandachtspunten:
Bieden van passende hulp, ook bij complexe zorgvragen
Voor elk kind moet op korte termijn passende hulp georganiseerd worden, ongeacht de complexiteit van de zorgvraag en wachtlijsten bij aanbieders.
Dit vraagt om:
- De inrichting of versterking van regionale expertteams die bij complexe zorgvragen
adviseren over passende jeugdhulp en hierover een bindend advies uitbrengen. De effectiviteit van deze regionale expertteams wordt gemonitord om zo optimaal van elkaar te kunnen leren. - De inrichting van een landelijke steunstructuur, waar een beroep op kan worden gedaan als je regionaal niet tot een passende oplossing komt.
Versterken en verbeteren van de ketensamenwerking
De keten is zo sterk als de zwakste schakel. Dat betekent het volgende:
- We gaan met professionals in gesprek en spreken onze waardering uit voor het werk dat ze leveren. We investeren in adequate ondersteuning, opleiding, versterking van beroepsprofiel, stabiliteit, comfort en perspectief.
- We zijn ervan overtuigd dat het totale aanbod voor alle jeugdigen beschikbaar moet zijn. We vragen aanbieders om meer focus op een aantal kernregio’s, en we vragen jeugdregio’s om zich te richten op een aantal kernspelers.
- We zetten fors in op het versterken van de basisjeugdhulp met expertise uit de specialistische jeugdhulp.
- We stimuleren vernieuwing. We verwachten van aanbieders dat ze perspectief bieden aan jeugdigen: ook met creatieve en vernieuwende aanpakken. Meerjarige contracten bieden daarvoor de nodige rust en ruimte.
Leren van elkaar en daarnaar handelen
We moeten samen leren hoe de zorg voor de jeugd beter kan en daar ook naar handelen. Dat vraagt om:
- Het bieden van ruimte en flexibiliteit aan professionals om te mogen leren, bijvoorbeeld door in de contractering ruimte te creëren voor consultatie, intervisie, collegiale toetsing etc.
- Het omarmen van en je laten voeden door ‘vreemde ogen’ met als doel blinde vlekken bloot te leggen, bijvoorbeeld in de vorm van een visitatiecommissie.
- Het organiseren van leertafels waarin wordt nagedacht over de centrale vraag: ‘Met de kennis van nu, zouden we dan dezelfde keuzes maken en zo niet, wat betekent dit voor onze huidige werkwijze?’
Alle aanwezigen onderschrijven de uitkomsten van de 24 uurssessie, dragen de uitkomsten actief uit en investeren tijd en energie om de afspraken te realiseren.
Leidende principes voor regionale samenwerking
De acties moeten zich vooral richten op het versterken van de samenwerking tussen gemeenten en zorgaanbieders in de jeugdregio’s. Problemen moeten worden benoemd, de juiste personen aangesproken en er moet doorgepakt worden wanneer dat nodig is.
Het statement eindigt met een oproep aan alle 42 jeugdregio’s om het initiatief te nemen om samen met aanbieders te komen tot een regionaal plan van aanpak, dat beschrijft hoe het totale aanbod is geborgd en het samenspel is ingericht.
In de aanloop naar de bijeenkomst heeft een expertgroep van aanbieders het document 'Passende zorg en behandeling voor jeugdigen' opgesteld waarin beschreven is hoe het jeugdhulplandschap kan worden ingericht waarin alle jeugdigen toegang hebben tot de juiste zorg, op basis van hun ondersteuningsbehoefte, zo dichtbij mogelijk (in de eigen regio) aangeboden en met zo min mogelijk onderbrekingen.