14 februari jl. heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel verplichte ggz (Wvggz) aangenomen. Via dit wetsvoorstel worden ook wijzigingen in het wetsvoorstel zorg en dwang (Wzd) aangebracht vanwege de harmonisatie van beide wetsvoorstellen. De Wzd ligt al sinds 2013 bij de Eerste Kamer te wachten op behandeling. De Eerste Kamer wil de Wzd gezamenlijk met de Wvggz en het wetsvoorstel forensische zorg (Wfz) behandelen en het wachten was daarom op aanvaarding van de Tweede Kamer van de Wvggz. De Eerste Kamer zal naar verwachting binnenkort de drie wetsvoorstellen gezamenlijk in procedure zal nemen.
De hoofdmoot van het debat ging over de Wvggz. Omdat er verschillende amendementen over de Wzd waren ingediend (waarvan er twee zijn aangenomen), is er ook de nodige aandacht aan de Wzd besteed. Met name de SP heeft dit debat aangegrepen om de positie van de arts nadrukkelijker te verankeren in de Wzd. Deze zogenaamde Wzd-arts heeft min of meer gelijke taken en bevoegdheden als op grond van de huidige wet Bopz, maar ook nieuwe taken.
Hoewel de VGN in eerste instantie bij de Tweede Kamer heeft bepleit de verantwoordelijkheid voor het toezicht op onvrijwillige zorg bij de zorgaanbieder te laten, hebben wij in tweede instantie onze visie gegeven op het amendement van de SP. Daarbij hebben wij nadrukkelijk bepleit de mogelijkheid te creëren dat deze functie ook door een gedragskundige kan worden verricht omdat in de VG-sector veel onvrijwillige zorg immers ook ingezet wordt vanuit gedragsmatige overwegingen. Dit pleidooi is helaas niet overgenomen. Wel heeft de staatssecretaris aangegeven dat hij ervan uit gaat dat de Wzd-arts de juiste expertise inschakelt indien hij moet oordelen over de toepassing van onvrijwillige zorg die voornamelijk van gedragskundige aard is.
Tevens is een amendement van het CDA en de PvdA aangenomen dat de voorwaardelijke machtiging regelt voor jeugdigen van 18 tot 23 jaar. Een voorwaardelijke machtiging houdt in dat de indien een cliënt zich niet houdt aan de via de rechter gemaakte afspraken, hij alsnog gedwongen kan worden opgenomen en werkt zodoende als 'stok achter de deur'. De VGN had de opname van dit instrument, maar wel zonder leeftijdsgrens, bepleit mede naar aanleiding van de suggestie die hiervoor werd gedaan tijdens het VGN symposium "In dialoog: het leven begint bij 18". De (arbitraire) leeftijdsgrens is dus, ondanks ons pleidooi, helaas in het amendement blijven staan, maar het stemt ook tevreden dat het instrument in ieder geval beschikbaar is voor de groep 18 tot 23 jarigen bij wie na het bereiken van de 18jarige leeftijd geen kinderbeschermingsmaatregelen meer mogelijk zijn.
Bijgaand treft u aan de relevante aangenomen amendementen, het verslag van het debat aan dat 2 februari jl. heeft plaatsgevonden, alsmede de brieven die de VGN heeft gestuurd aan de Tweede Kamer Op https://www.vgn.nl/nieuws/reactie-vgn-aan-tweede-kamer-op-wijzigingen-wetsvoorstel-zorg-en-dwang en https://www.vgn.nl/nieuws/wijzigingen-wetsvoorstel-zorg-en-dwang-naar-tweede-kamer-gestuurd vindt u eerdere informatie over de behandeling van de Wzd.
